About the Polish civil service on its 100th anniversary

Public and civil service in Poland / eds. Tomasz Barankiewicz, Bogusław Przywora. Berlin : Peter Lang Group AG, 2025, s. 57-64.

Źródła norm etycznych przy stosowaniu sztucznej inteligencji w służbie publicznej : (zarys problemu z perspektywy teoretycznoprawnej)

Wpływ Aktu w sprawie sztucznej inteligencji na funkcjonowanie administracji publicznej / Grzegorz Sibiga. Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2025, s. 183-197.

Przedmiotem rozważań jest problematyka etyczna w kontekście narzędzi sztucznej inteligencji wykorzystywanej w służbie publicznej. Wychodząc w pierwszej kolejności z postanowień AI Act (w którym zasygnalizowano tę kwestię), przedstawiono następnie tę problematykę w ujęciu teoretycznoprawnym, tj. w pogłębionej perspektywie teorii i filozofii prawa. W rozważaniach nawiązano zatem do koncepcji prawnopozytywnych oraz prawnonaturalnych, oceniając jako właściwą w tym zakresie myśl I. Kanta o aprioryczności norm moralnych. Następnie, odnosząc się do klasycznej dogmatyki prawa, dokonano logicznego usytuowania problematyki prawa stosunku służbowego sensu stricto, najpierw w dychotomicznym podziale systemu prawa (jako prawo publiczne), a następnie w ramach podziału gałęziowego – jako prawo administracyjne. Konkluzja z przeprowadzonych rozważań jest taka, że normy etyczne badanego prawa są wtórne wobec aksjologii prawa administracyjnego rozumianego jako prawo publiczne.

The publication is about the problem of ethics in the context of the use of artificial intelligence tools in public service. Starting with the norms of the AI Act, in which this issue was signalled, this issue was then presented in a theoretical and legal approach, i.e. in an in-depth perspective of the theory and philosophy of law. The research referred to the concepts of positive law and natural law, assessing as correct the thought of I. Kant on the a priori nature of moral norms. Then, referring to classical legal dogmatics, the issue of the law of service relationship in the strict sense was logically placed, first in the dichotomous division of the legal system (as public law), and then within the branch division – as administrative law. The conclusion is that ethical norms result from the axiology of administrative law, understood as public law.

Co współczesne prawo administracyjne zatraciło z poglądów Profesora Stanisława Kasznicy o służbie publicznej

Profesor Stanisław Kasznica : skazany na zapomnienie i odkrywany na nowo dla polskiej nauki / redakcja naukowa: Mateusz Błachucki, Lucyna Staniszewska ; recenzja wydawnicza: Małgorzata Ganczar. Warszawa : Wydawnictwo INP PAN, 2024, s. 407-419.

Okres międzywojenny to złoty czas polskiego prawa administracyjnego. To wtedy powstały lub rozwinęły się najważniejsze instytucje tego prawa. Jedną z takich instytucji był model służby publicznej. Instytucja ta oparta na założeniach publicznoprawnych tworzyła prawo urzędnicze w sposób kompletny i logiczny. Jednym z najważniejszych przedstawicieli myśli ówczesnych administratywistów był Profesor Stanisław Kasznica. W artykule skonfrontowano zatem myśl i postulaty tego autora z dzisiejszym stanem tej części prawa polskiego. Pozwoliło to na sformułowanie ocen dzisiejszej kondycji polskiego prawa urzędniczego.

The interwar period was the golden age of Polish administrative law. It was then that the most important institutions of this law were created or developed. One such institution was the model of public service. This institution, based on public law assumptions, created clerical law in a complete and logical manner. One of the most important representatives of the thought of those administrativists was Professor Stanisław Kasznica. Therefore, the article confronts the author’s thought and postulates with the present state of this area of Polish law. This foundation assessment of the present condition of Polish clerical law.

Reflections on What Modern Administrative Law has Lost from Professor Stanisław Kasznica’s Views on Public Service

Contemporary Central & East European Law, 2024, nr 3, s. 35–45.

The interwar period marked the golden age of Polish administrative law, during which many of its key institutions were established or developed. One such institution was the model of public service, which – rooted in public law principles – comprehensively and logically shaped administrative law. Among the foremost figures shaping administrative law during that time was Professor Stanisław Kasznica. This article juxtaposes his thoughts and proposals with the current state of this field of Polish law, providing an assessment of the present condition of Polish administrative law.

Redakcja:

Tożsamość i przyszłość polskiego prawa służby cywilnej

Współredaktorstwo: Sibiga, Grzegorz

Warszawa: Wydawnictwo Instytutu Nauk Prawnych PAN, 2023

ISBN 9788366300866; 9788366300446

230 stron. Bibliografia przy poszczególnych rozdziałach.

Publikacja jest głosem w dyskusji o właściwym modelu prawa służby cywilnej w Polsce. Prezentowane rozważania w pierwszej kolejności osadzone są w teorii prawa, w szczególności obejmują problematykę dychotomicznego podziału systemu prawa, a więc relacji prawa publicznego i prywatnego w kontekście szeroko rozumianego prawa służby publicznej ze szczególnym uwzględnieniem praw służby cywilnej, a także kwestię relacji między gałęziami prawa – w szczególności prawa administracyjnego i prawa pracy. Prawo administracyjne, jego pogranicze, integralność, ale także zasady, atrybuty i aksjologia tej gałęzi prawa stanowią nie tylko podstawowy kontekst rozważań ale przede wszystkim zbiór argumentów dla formułowanych poglądów. Ocena dzisiejszego stanu prawnego tytułowego zagadnienia została zaprezentowana w perspektywie orzecznictwa, przede wszystkim sądów administracyjnych z nieuniknionym odniesieniem do dorobku w tym zakresie Trybunału Konstytucyjnego. Jej ważnym uzupełnieniem w książce są rozważania o jurysdykcji sądownictwa powszechnego w wybranych zagadnieniach kluczowych dla statusu prawnego korpusu służby cywilnej. Natomiast w ramach trzeciego głównego zagadnienia podjętego w książce, tj. w kwestii wskazania kierunku dalszych transformacji tego prawa, zastosowano po pierwsze – analizę podejścia ustawodawcy do tej problematyki w latach ubiegłych (ujęcie historyczne); po drugie –porównanie obecnego kształtu pragmatyk służbowych i urzędniczych (ujęcie systemowe), odnajdując w ten sposób prawdopodobne kierunki potencjalnych dalszych przekształceń prawa służby cywilnej. Autorami prezentowanych tekstów są teoretycy prawa administracyjnego i urzędniczego, praktycy orzekający w sprawach z zakresu stosunków służbowych, urzędnicy służby cywilnej, a przede wszystkim znawcy problematyki polskiego prawa służby cywilnej.