Pojęcia interesu prawnego w powództwie o ustalenie a prawo do sądu : wprowadzenie do dyskusji. Analiza badań statystycznych

Przegląd Prawa Handlowego 2019, nr 1, s. 11-20.

Pojęcie interesu prawnego w powództwie o ustalenie zawsze budziło wątpliwości stron procesowych ze względu na wieloznaczną redakcję przepisu art. 189 k.p.c. Autorka postanowiła przeanalizować dane statystyczne dotyczące liczby spraw o ustalenie i sposobu ich rozstrzygania w kontekście zasad sprawiedliwości proceduralnej. Wyniki analizy, zdaniem autorki, zdają się potwierdzać tezę, iż pojęcie interesu prawnego, wyinterpretowane przez sądy na podstawie art. 189 k.p.c., jest nadmiernie restrykcyjne i może stanowić nieuzasadnione ograniczenie prawa do sądu.

The concept of legal interest in declaratory relief has always caused doubts of the parties due the vague regulation of Article 189 of the Code of Civil Procedure. The author decided to analyse the statistical data regarding the number of cases and the way they were decided in the context of procedural justice. In the author’s opinion, the results of the analysis appear to confirm the thesis that the interpretation of legal interest based on Article 189 CCP is excessive and may create unnecessary limitation upon access to justice.

Zdatność arbitrażowa sporu dotyczącego wyłączenia wspólnika ze spółki z o.o. : glosa do postanowienia Sądu Apelacyjnego w Katowicach z 15.12.2016 r., V ACz 1309/16

Glosa. Prawo Gospodarcze w Orzeczeniach i Komentarzach 2019, nr 1, s. 33-40.

Współautorstwo: Kisielińska-Garncarek, Joanna

W ramach glosowanego postanowienia Sąd Apelacyjny w Katowicach rozważał zagadnienie, czy spór dotyczący wyłączenia wspólnika ze spółki z o.o. może być przedmiotem skutecznego zapisu na sąd polubowny zgodnie z art. 1157 w zw. z art. 1163 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego. Kwestia ta została przesądzona pozytywnie, co, w ocenie autorek niniejszego opracowania, zasługuje na aprobatę – pomimo odmiennych głosów niektórych przedstawicieli doktryny. Za takim rozstrzygnięciem przemawiały wyniki analizy zagadnienia na dwóch podstawowych płaszczyznach: wyznacznika zdatności arbitrażowej, którym jest zdolność ugodowa sporu oraz specyfiki instytucji wyłączenia wspólnika ze spółki z o.o. Na uwagę zasługuje przede wszystkim stwierdzenie Sądu Apelacyjnego, zgodnie z którym nie jest istotne, czy w ugodzie sądowej strony mogą doprowadzić do wyłączenia wspólnika, lecz czy mogłyby samodzielnie, także w drodze ugody sądowej, doprowadzić do zakończenia powstałego pomiędzy nimi sporu. Spór o wyłączenie wspólnika, będący w ujęciu celowościowym „wymuszoną” umową zbycia, z pewnością posiada zdolność ugodową, a co za tym idzie zdatność arbitrażową. Taki kierunek przyjmowany w judykaturze i rozstrzygający ewentualne wątpliwości na korzyść kompetencji sądu arbitrażowego do rozstrzygnięcia sporu ma istotne znaczenie dla rozwoju postępowań arbitrażowych oraz ich praktycznej doniosłości w obrocie gospodarczym.

In the commented ruling, the Court of Appeal in Katowice considered the question of whether a dispute concerning exclusion of a shareholder from a limited liability company may be validly covered by an arbitration clause in accordance with Article 1157 in conjunction with Article 1163(1) of the Polish Code of Civil Procedure. The Court of Appeal answered this question in the affirmative – rightly so, in the opinion of the authors, dissenting voices in the legal doctrine notwithstanding. Such an outcome is supported by an analysis of the issue on two basic levels: that of arbitrability (whether the dispute can be subject to a settlement) and that of the legal mechanism for excluding a shareholder from a limited liability company. Note should be taken, first and foremost, of the remark by the Court of Appeal to the effect that it is immaterial whether the parties to the dispute may effectuate exclusion of a shareholder via a court settlement – the important question is whether the parties could achieve resolution of their dispute by their own resources, also by way of a settlement reached before a court and endorsed by it. A dispute which concerns exclusion of a shareholder – which, for all intents and purposes, amounts to a compulsory divestment of shares – can indubitably be the object of a settlement and, as a corollary, may be subject to arbitration. Such a way of thinking among the judicature, with a tendency to give competence of an arbitration tribunal the benefit of the doubt, is significant from the perspective of development of arbitration and its growing importance in business practice.

W poszukiwaniu alternatywy dla sądownictwa powszechnego : arbitraż jako metoda rozwiązywania sporów pochodnych na tle piramid finansowych?

Współautorstwo: Czech, Konrad

Piramidy finansowe a bezpieczeństwo rynków / redaktor Marek Michalski. Warszawa : Wydawnictwo C. H. Beck, 2019, s. 11-36.