Leksykon prawa karnego : część ogólna : 100 podstawowych pojęć

Współautorstwo: Daniluk, Paweł; Gensikowski, Piotr; Kulesza, Jan; Kulik, Marek; Leciak, Michał

Warszawa : Wydawnictwo C.H. Beck, 2018

ISBN 9788325581671; 9788325581688 (e-book)

XVIII, 420 stron. Bibliografia na stronach XVII-XVIII i po poszczególnych hasłach, indeks.

Problematyka wydania obywatela państwa członkowskiego Unii Europejskiej do państwa trzeciego : glosa do postanowienia Sądu Najwyższego z 5.04.2017 r., III KO 112/16

Europejski Przegląd Sądowy 2018, nr 2, s. 38-49.

This paper was prepared against the background of a decision issued by the Polish Supreme Court on 5 April 2017, III KO 112/16, which concerns a broad spectrum of problems that appear on the intersection of criminal procedure and international law. In this case, the Supreme Court had first to assess the procedural possibility of resuming (at the defence counsel’s request) proceedings to determine whether it was permissible to surrender a person sought, finding finally that such resumption was possible, but only motu prioprio and only where absolute grounds for appeal have occurred, said grounds being specified in Art. 439(1) of the Code of Criminal Procedure. Secondly, the Supreme Court analysed the obligations towards another EU Member State in a situation when a third country submitted an extradition request concerning a citizen of that EU Member State. Moreover, this decision became the first opportunity for the Supreme Court to apply in its adjudicating practice the interpretation of Council Framework Decision 2002/584/JHA of 13 June 2002 on the European arrest warrant and the surrender procedures between Member States, contained in Court of Justice’s judgment of 6 September 2016, C-182/15, Petruhhin. Thirdly, in this case a very important and valid problem appeared. It concerns the question whether it is possible to issue a decision on the permissibility of extradition in a situation when the decision on pre-trial detention in the requesting state was made by an authority being part of the executive branch. This paper provides an analysis of the above issues, discussed by the Supreme Court. They are assessed from the point of view of public international law, criminal law of the EU, the hierarchy of legislative instruments in the Polish legal order, and the principles and norms of criminal procedural law.

Możliwość prowadzenia postępowania karnego w sprawie zbrodni popełnionych w czasie Powstania Warszawskiego przed sądami polskimi : przypadek Heinza Reinefartha

Czasopismo Prawno-Historyczne 2018, t. 70, nr 2, s. 331-360.

The purpose of this article is to consider if it is admissible, from the point of view of Polish and European Union procedural criminal law, to prosecute crimes committed during the Warsaw Uprising the Polish authorities. To begin with, there are numerous problems which are connected with concluding whether it is possible to initiate proceedings due to the historical nature of the case. The accused are dead and there is also often the case of res iudicata (Latin for “a matter already judged”). Consequently, there are grounds according to Article 17 § 1 point 5, 6 and 7 of the Code of Criminal Procedure which constitute circumstances which, consequently, must lead to the termination of the proceedings. However, the proceedings in this particular case are not carried out on the grounds of the provisions of the Code of Criminal Procedure but rather according to the act of 18 December 1998 on the Institute of National Remembrance – Commission for the Prosecution of Crimes against the Polish Nation. This act regulates a different mode of procedure in case of crimes committed against people of Polish nationality or Polish citizens of different nationality between the 8th of November 1917 and the 31st of July 1990. And Nazi crimes are also included among the crimes which are admissible for prosecution. The legal obstacles encountered in such cases are demonstrated on the basis of the crimes committed by Heinz Reinefarth during the Wola massacre.

L’objectif de l’article est de déterminer, du point de vue du droit pénal procedural polonais et du droit de l’Union européenne, s’il est admissible d’engager devant la juridic-tion polonaise des poursuites pénales des auteurs de crimes commis lors de l’insurrection de Varsovie. À première vue, de nombreux problèmes sont liés à la nature historique des crimes reprochés à un accusé: les accusés sont morts et nous avons souvent affaire à res iudicata (principe de l’autorité de la chose jugée). Par conséquent, l’article 17 § 1, points 5, 6 et 7 du Code de procédure pénale, contient des indications qui constituent des prémisses négatives pour poursuivre une telle procédure et doivent conduire à son arrêt. Dans ce cas particulier, les poursuites sont basées sur les dispositions de la loi du 18 décembre 1998 sur l’Institut de la mémoire nationale – la Commission de poursuite des crimes contre la nation polonaise, qui régit la procédure de poursuite des crimes commis contre des per-sonnes de nationalité polonaise ou des habitants du territoire polonais ayant la nationalité étrangère, pendant la période du 8 novembre 1917 au 31 juillet 1990. Parmi les crimes visés aux dispositions ci-mentionnés il y a des crimes nazis qui constituent l’exemple des crimes pour lesquels une procédure pénale est autorisée. Sur l’exemple du Carnage du Quartier Wola, le crime imputé à H. Reinefarth, nous mettons en lumière les difficultés juridiques rencontrées lors de l’enquête dans cette affaire.

„Umorzenie prokuratorskie” jako podstawa do zastosowania zasady ne bis in idem w stosunkach między państwami członkowskimi Unii Europejskiej : glosa do wyroku Sądu Najwyższego z 19.07.2017 r., V KK 92/17

Europejski Przegląd Sądowy 2018, nr 7, s. 26-31.

W omawianym orzeczeniu1 Sąd Najwyższy po raz kolejny zajął się problematyką transgranicznego zastosowania przesłanki ne bis in idem w stosunkach między państwami członkowskimi Unii Europejskiej. Tym razem musiał odpowiedzieć na pytanie, czy prawomocne postanowienie o umorzeniu postępowania przez prokuratora innego państwa członkowskiego UE mogło stanowić podstawę do powstania zakazu ponownego sądzenia w tej samej sprawie. Ta odpowiedź wymagała przede wszystkim rozstrzygnięcia, czy taka decyzja stanowiła merytoryczne rozstrzygnięcie sprawy w rozumieniu art. 54 Konwencji wykonawczej do Układu z Schengen. W wyniku przyjęcia powyższej tezy Sąd Najwyższy uznał, że takie orzeczenie wydane w innym państwie członkowskim UE spełniało warunki do zastosowania przesłanki ne bis in idem w stosunkach między państwami członkowskimi UE i tym samym stanowiło podstawę do zaistnienia ujemnej przesłanki procesowej z art. 17 § 1 pkt 7 Kodeksu postępowania karnego w postaci powagi rzeczy osądzonej.

In the commented judgment, the Supreme Court discussed yet another time the problem of cross-border application of the ne bis in idem principle in the relations between European Union Member States. This time, the Court had to answer the question whether a valid decision on discontinuation of the proceedings by the prosecution service of another EU Member State could have been the grounds for the prohibition of yet another trial in the same case. Arriving as this answer required, fi rst of all, examining whether such a decision was a decision on the merits of the case within the meaning of Art. 54 of the Convention Implementing the Schengen Agreement. As a result of acceptance of the above proposition, the Supreme Court held that such a decision issued in another EU Member State did meet the conditions for applying the ne bis in idem principle in relations between EU Member States, thus it was the grounds for applying the negative procedural criterion defined in Art. 17(1)(7) of the Code of Criminal Procedure, namely the authority of res judicata.

Utrata uprawnień do kierowania pojazdami w prawie Unii Europejskiej w sytuacjach transgranicznych

Europejski Przegląd Sądowy 2018, nr 10, s. 18-27.

Niniejszy artykuł przedstawia konsekwencje utraty prawa jazdy w jednym z państw członkowskim na obszarze innych państw członkowskich Unii Europejskiej. Zakaz prowadzenia pojazdów jest specyficznym środkiem (karnym lub administracyjnym), który doczekał się szerokiej regulacji w prawie międzynarodowym. Poniżej zostaną przedstawione – w zarysie – te regulacje prawa międzynarodowego, jednakże jego głównym tematem jest analiza przepisów dyrektywy 2006/126/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 20.12.2006 r. w sprawie praw jazdy i konsekwencji wprowadzenia tej dyrektywy dla państw członkowskich i kierowców. Podstawowe pytanie, które powstaje, dotyczy tego, czy dokument wydany w innym państwie członkowskim kreuje uprawnienie do kierowania pojazdem mimo odebrania dokumentu w Polsce. Należy pamiętać, że w tej sytuacji nie chodzi o ważność prawa jazdy jako dokumentu, tylko o ważność uprawnień do kierowania pojazdem mechanicznym. W obecnym stanie prawnym, nawet, jeśli dana osoba ma kilka praw jazdy (jako dokumentów) wydanych w różnych państwach członkowskich, to jeśli traci to wydane w państwie zamieszkania – traci je wszystkie, tracąc uprawnienie do kierowania na terytorium całej Unii Europejskiej.

This article presents the consequences of a driving ban in one Member State in the remaining European Union Member States. The driving ban is a special (criminal or administrative) measure, which is now broadly regulated in international law. Below, the author outlines these regulations of international law, but the main topic is an analysis of the provisions of Directive 2006/126/EC of the European Parliament and of the Council of 20 December 2006 on driving licences, and the consequences of the implementation of this directive for the Member States and for drivers. The basic question that arises is whether a document issued in another Member State creates a licence to drive a motor vehicle even though a document was withdrawn in Poland. It has to be borne in mind that in this situation the issue is not whether the driving licence as a document is valid, but whether a person is validly licensed to drive a motor vehicle. As the law stands now, even if a given person has a few driving licences (documents) issued in different Member States, once he/she loses the licence issued in the state of residence, he/she loses them all and ceases to be licensed to drive in the whole of the European Union.

Immunitet głowy państwa a perspektywa odpowiedzialności międzynarodowej

Immunitet parlamentarny i immunitet głowy państwa z perspektywy konstytucyjnej i karnoprocesowej / redakcja naukowa Marta Kłopocka-Jasińska i Monika Filipowska-Tuthill. Warszawa : Dom Wydawniczy Elipsa, 2018, s. 47-71.

Instytucja witness proofing, : czyli czy jest możliwe szkolenie świadków przed rozprawą w polskim procesie karnym

Proces karny w dobie przemian : zagadnienia ogólne / pod redakcją Sławomira Steinborna i Krzysztofa Woźniewskiego. Gdańsk : Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2018, s. 103-122.