Recent developments in EU anti-corruption strategy : the missing element of the return of corrupt assets to “victim countries”

Journal of Money Laundering Control 2024, t. 27, nr 7, s. 1-12.

Purpose - Recent developments in the EU’s anti-corruption strategy have brought the EU closer to meeting the UNCAC’s objectives, i.e. the Proposal for a Directive on combating corruption (2023) and the Proposal for a Directive on Asset Recovery and Confiscation (2022). This paper aims to discuss these developments from the perspective of the UNCAC, to identify missing elements in the EU’s asset recovery mechanisms. Design/methodology/approach - Critical approach towards EU anti-corruption policy (discussing the problems and solutions). Review of EU developments in asset recovery law. Findings - There is a political will on the part of the EU to fight corruption through the rules enshrined in the UNCAC. However, improving EU law by introducing a new type of confiscation of unexplained wealth and criminalising illicit enrichment, without establishing convergent rules for the return of corrupt assets from EU territory to the countries of origin, cannot be seen as sufficient action to achieve the UNCAC’s objectives. In modelling mechanisms of the return of assets, the EU should search for solutions to overcome the difficulties resulting from the ordre public clause remaining a significant factor conditioning mutual legal assistance. Originality/value - This paper discusses the possible input of the EU, as a non-State Party to the UNCAC, to advance implementing the UNCAC solutions on asset recovery by establishing convergent rules for the return of corrupt assets from EU territory to countries of origin.

O funkcji kompensacyjnej przepadku i zabezpieczeniu wykonania środków kompensacyjnych : (rozważania w perspektywie prawa UE i prawa międzynarodowego)

Państwo i Prawo 2023, nr 3, s. 91-103.

Rozwiązania prawne wyłączające orzekanie przepadku nie korespondują w pełni z aktualnym podejściem prezentowanym na forum UE i organizacji międzynarodowych, które dążą do bezpośredniego zaangażowania mechanizmów konfiskaty do realizacji praw pokrzywdzonych przestępstwem do odszkodowania i restytucji. Jednocześnie uregulowanie przepadku w polskim prawie powoduje dualizm sytuacji prawnej pokrzywdzonych przestępstwem w sprawach krajowych i w sprawach transgranicznych podlegających bezpośredniemu działaniu rozporządzenia 2018/1805. Przepisy art. 44 § 5 i art. 45 § 1 in fine k.k. należałoby zmienić w taki sposób, aby środki uzyskane z przepadku (przedmiotów, korzyści lub jej równowartości) mogły być bezpośrednio przeznaczane na szeroko rozumianą kompensację szkód ujawnionego pokrzywdzonego, a ponadto - by mogły być pośrednio wykorzystywane za pomocą specjalnego funduszu celowego służącego pokrzywdzonym przestępstwem (jednostkom i grupom społecznym).

The article discusses the current approach to the compensatory function of criminal confiscation favoured by the EU, the CoE, the UN, and the OECD. The essence of this approach is applying confiscation mechanisms to satisfy the rights of crime victims to compensation. From this perspective, the national strategy for seizing illicit assets requires a shift closer towards the concept of restorative justice. The article proposes some legislative amendments to adjust the Polish criminal law, both substantive provisions (on forfeiture) and procedural provisions (on interim measures to secure the execution of compensatory measures), to the modern concept of confiscation.

The Tangled Path From Identifying Financial Assets to Cross-Border Confiscation : Deficiencies in EU Asset Recovery Policy

European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice 2021, nr 29, s. 218-240.

Why Is a Redefinition of the Autonomous Concept of an 'Issuing Judicial Authority' in European Arrest Warrant Proceedings Needed?

2020, t. 5, nr 3, s. 1305-1324. European Papers

Defining the concept of an “issuing judicial authority” in European Arrest Warrant (EAW) proceedings is one of the starting points for formulating the principles of effective judicial protection in emerging “European criminal procedure”. There is no potential for this concept to be homogeneous for all instruments of cross-border cooperation in criminal matters, as the EAW mechanism may result in consequences for the individual incomparably more severe than other instruments. The uniqueness of the EAW mechanism has not yet been properly addressed, both by EU legislative policy and in the jurisprudence of the Court of Justice. Given the deficiencies of effective judicial protection of the individual at the stage of issuing the EAW, the principle of mutual recognition seems to have taken too much priority in the approach adopted. The EAW procedure should be more individual-centred at the initial stage, otherwise the national courts executing an EAW will face an ongoing problem with imperfect assessment of the qualities necessary for an “issuing judicial authority”. Removing the concept of an “issuing judicial authority” from the procedural autonomy of Member States, and placing it within the scope of the EU’s minimum standards on effective judicial protection of the individual could be helpful in solving this problem.

The problematic scope of extended confiscation in comparative perspective

Nowa Kodyfikacja Prawa Karnego 2019, nr 52, s. 119-133.

The scope of extended confiscation is determined, inter alia, by the choice of triggering offences in Directive 2014/42/EU of the European Parliament and of the Council of 3 April 2014 on the freezing and confiscation of instrumentalities and proceeds of crime in the European Union. The question arises whether EU law guarantees appropriate limits of extended confiscation considering its specificity and the growing range of application in national legal orders. The study compared the normative framework of extended confiscation adopted in the criminal law of Poland, Romania, Germany, Austria, France, Spain, Finland, the Netherlands, and England and Wales. The list of offences, relevant for the scope of extended confiscation, is to be assessed by the Commission by 4 October 2019. The conclusions of the study concern the need to introduce, at the level of EU law, adequate safeguards against the disproportionate application of extended confiscation.

Przepadek narzędzi przestępstwa prania pieniędzy w świetle ewaluacji Moneyval

Państwo i Prawo 2019, nr 9, s. 96-111.

Between the medium and the minimum options to regulate mutual recognition of confiscation orders

New Journal of European Criminal Law 2018, t. 9, nr 4, s. 432-445.

The proposal for a regulation on the mutual recognition of freezing and confiscation orders is aimed at solving the problems of criminal asset recovery in cross-border cases. The policy option adopted is in fact an alternative to a deeper harmonization of national confiscation systems, accordingly the Member States may view it as an attempt to impact their internal legal systems by the so-called side door, with the mutual recognition principle and the idea of combatting terrorism being, respectively, the key and password to unlock It. If this strategy is successful, it can be anticipated that it will become in the future a model for regulation of non-confiscation issues at the European Union level for which deeper harmonization has proved too difficult. Among the four regulatory options discussed in the legislative process, there are good reasons in support of an evolutionary approach, which is reflected in the option referred to as the ‘minimum’, based on the use of the legal form of a directive.

Retroactivity of extended confiscation and the EU minimum standard

Arts and Humanities Open Access Journal 2018, t. 2, nr 3, s. 150.

The Intricate Jurisprudence of the European Court of Human Rights on non-coviction based confiscation

Ius Novum 2017, nr 1, s. 36-47.

This article examines the jurisprudence of the European Court of Human Rights in cases involving non-conviction based confiscation. The author presents the casuistic approach of the Court towards the issue and discusses the reason for this approach, i.e. the diverse confiscation proceedings adopted in national legal systems. Critical remarks are formulated about the justification of judgements referring more extensively to the fight against crime than the adequate protection of individual rights. The author observes the evolution of case law towards a more comprehensive examination of non-conviction based confiscation while raising questions about the correctness of the chosen direction. The article expresses the expectation that the Court’s future case law will determine the common minimum procedural standards for confiscation proceedings without prior conviction.

Artykuł analizuje orzecznictwo Europejskiego Trybunału Praw Człowieka w sprawach dotyczących konfiskaty niebazującej na wyroku skazującym (tzw. non-conviction based confiscation). Autor przedstawia kazuistyczne podejście Trybunału wobec zagadnienia i wskazuje tego przyczynę, tj. zróżnicowane procedury konfiskaty przyjęte w krajowych porządkach prawnych. Uwagi krytyczne zostały sformułowane odnośnie uzasadnień orzeczeń sądowych odwołujących się w większym stopniu do walki z przestępczością niż odpowiedniej ochrony praw jednostki. Autor zwraca uwagę na ewolucję orzecznictwa w stronę bardziej kompleksowego badania konfiskaty niezależnej od wyroku skazującego i wskazuje jednocześnie wątpliwości co do poprawności obranego kierunku. W artykule wyrażono oczekiwanie wobec przyszłego orzecznictwa Trybunału w zakresie określenia standardu procesowego wspólnego dla postępowań dotyczących konfiskaty niebazującej na wyroku skazującym.

The Intricate Jurisprudence of the European Court of Human Rights on non-coviction based confiscation.

Ius Novum English Version 2017, nr 1, s. 37-48,

The Intricate Jurisprudence of the European Court of Human Rights on non-coviction based confiscation. Ius Novum 2017 nr 1 s. 37-48, Streszcz., Sum., bibliogr.

Konfiskata korzyści z przestępstwa : nowe rozwiązania w prawie Unii Europejskiej.

Prokuratura i Prawo 2016, nr 4, s. 71-89.

Pierwsza część artykułu traktuje o problemach ze stworzeniem na obszarze UE zharmonizowanych regulacji konfiskaty oraz o nowych rozwiązaniach przewidzianych w dyrektywie Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/42/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. w sprawie zabezpieczenia i konfiskaty narzędzi służących do popełnienia przestępstwa i korzyści pochodzących z przestępstwa w Unii Europejskiej. Zdaniem autora dostosowanie polskiego prawa do wymogów dyrektywy 2014/42/UE w zakresie konfiskaty rozszerzonej i konfiskaty bez wyroku skazującego jest związane z trudnościami wynikającymi z możliwości naruszenia zasady domniemania niewinności

This first part of the study tackles issues around creation of EU harmonized legislation on confiscation, and discusses new solutions laid down in Directive 2014/42/EU of the European Parliament and of the Council of 3 April 2014 on the freezing and confiscation of instrumentalities and proceeds of crime in the European Union. It is claimed that efforts aiming at aligning Polish law with the Directive 2014/42/EU requirements on extended confiscation and non–conviction based confiscation face challenges that arise from possible violation of the principle of the presumption of innocence.

Konfiskata rozszerzona w prawie wybranych państw europejskich

Prokuratura i Prawo 2016, nr 12, s. 95-137.

Artykuł traktuje o rozwiązaniach jurydycznych dotyczących konfiskaty rozszerzonej w prawie francuskim, niemieckim, angielskim oraz włoskim. Jego celem jest wyodrębnienie podobieństw i różnic w konstrukcji konfiskaty rozszerzonej przyjętej w poszczególnych porządkach prawnych. Dla potrzeb niniejszego opracowania konfiskata rozszerzona rozumiana jest jako forma ostatecznego pozbawienia mienia ulokowana w systemie prawa karnego, rozszerzona przedmiotowo przez objęcie aktywów domniemaniem pochodzenia z przestępstwa. Instytucję konfiskaty rozszerzonej w prawie poszczególnych państw zobrazowano na tle rozmaitych sposobów ostatecznego pozbawiania aktywów związanych z przestępstwem, w tym przewidzianych w innych niż prawo karne gałęziach prawa.

This paper discusses juristic solutions for extended confiscation in the French, German, English, and Italian laws to identify similarities and differences among concepts of extended confiscation in particular legal regimes. For the purpose of this paper, extended confiscation is understood to mean the form of final deprivation of property under criminal law, extended to include assets allegedly deriving from activities of a criminal nature. Extended confiscation in particular national jurisdictions is described with reference to various methods of final deprivation of assets connected with any criminal activity, including methods provided by non-criminal branches of law.

Konfiskata korzyści z przestępstwa : nowe rozwiązania w prawie Unii Europejskiej.

Prokuratura i Prawo 2016, nr 5, s. 76-87.

Druga część artykułu traktuje o wykrywaniu, śledzeniu i zarządzaniu mieniem pochodzącym z działalności przestępczej z perspektywy postanowień decyzji Rady 2007/845/WSiSW z dnia 6 grudnia 2007 r. oraz dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2014/42/UE z dnia 3 kwietnia 2014 r. W ocenie autora dostosowanie w tym zakresie polskiego prawa będzie wymagało wprowadzenia zmian instytucjonalnych.

This part 2 deals with detecting, tracking down, and administering proceeds derived from criminal activities, from the perspective of Council Decision 2007/845/JHA of 6 December 2007 and Directive 2014/42/EU of the European Parliament and of the Council of 3 April 2014. Institutional changes are considered necessary for adequate alignment of Polish law.

Implementation of the New EU Directive on Confiscation in Poland : The Challenge of Overcoming the Negative Historical Experiences of Confiscation Orders

European Journal of Crime, Criminal Law and Criminal Justice 2016, t. 24, nr 1, s. 19-38.

The Polish Parliament deliberately omitted the possibility of property confiscation from the Penal Code of 1997 due to negative historical experiences. However, pursuant to this Code, a court may order the forfeiture of the objects, tools and proceeds of crime or their equivalent. Under Polish law, rulings governing extended forfeiture are facilitated by a number of rebuttable legal presumptions. Against the background of Poland’s legal and historic conditions, this article explores the possible problems faced when amending criminal law in line with Directive 2014/42/eu on the freezing and confiscation of the instrumentalities and proceeds of crime in the eu. The author explains the reasons for Polish sensitivities towards providing appropriate guarantees of criminal proceedings when discussing how to re-introduce confiscation into national law. The challenge is to overcome the national legal tradition of confiscation without reducing the guarantees of a fair criminal trial.

Uwagi na temat sprawiedliwości proceduralnej modelu skargi na przewlekłość postępowania karnego

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny 2012, nr 4, s. 51-63.

Artykuł traktuje o modelu postępowania zainicjowanego skargą na przewlekłość postępowania karnego, który został ukształtowany w ustawie z 17 czerwca 2004 r. o skardze na naruszenie prawa strony do rozpoznania sprawy w postępowaniu prowadzonym lub nadzorowanym przez prokuratora i postępowaniu sądowym bez nieuzasadnionej zwłoki (Dz. U. 2004, Nr 179, poz. 1843 ze zm.). Rozwiązanie legislacyjne nieprzewidujące możliwości zaskarżenia orzeczenia w przedmiocie przewlekłości budzi wątpliwości natury konstytucyjnej i rodzi pytanie, czy ukształtowana w ten sposób procedura jest sprawiedliwa. Ponadto niejasne jest, czy rozwiązanie takie było zabiegiem celowym, czy też stanowi wynik tak zwanego "pominięcia" legislacyjnego. Istnienie prawa do zaskarżenia orzeczenia jest konsekwencją wyboru między modelem postępowania wpadkowego a pierwotnego, co odzwierciedla orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego oraz Sądu Najwyższego. Zastosowana w ustawie cywilnoprawna konstrukcja Skarbu Państwa dla potrzeb odpowiedzialności odszkodowawczej, przy jednoczesnym ograniczeniu kontradyktoryjności, sprawia, że pozycja Skarbu Państwa w toku postępowania jest problematyczna. Zmiany w ustawie powinny podążać w kierunku większej kontradyktoryjności. Uzasadnienie obecnego modelu, opartego na zasadzie pomocniczej szybkości postępowania, jest wysoce niewystarczające w świetle naczelnych zasad polskiego procesu karnego. (abstrakt oryginalny)

The paper discusses a model of proceedings initiated by a complaint against excessive length of criminal proceedings introduced in the Act of 17 June 2004 on a complaint against violation of a party's right to have a case examined without undue delay preparatory and judicial proceedings (Journal of Laws 2004, No. 179, item. 1843 as amended). A legislative solution which does not provide for the possibility of appeal against a judgment on lengthiness raises the question of the constitutionality and procedural fairness of such regulation. Moreover, it is unclear whether such a solution was intentional, or is the result of so-called legislative 'omission'. The existence of the right to appeal against the judgment is a consequence of the choice between the model of incidental proceedings and proceedings on the merits, which reflects the jurisprudence of the Constitutional Court (Trybunał Konstytucyjny) and the Supreme Court. The civil law structure of the State Treasury for the purposes of liability for damages used in the Act, together with a simultaneous limitation of the application of elements of adversarial proceedings, makes the position of the Treasury in the course of the proceedings rather problematic. The existing law requires amendments towards an increased involvement of the contradictory elements. Recognition of the current model of proceedings based on the auxiliary principle of the rapidity as satisfactory would be highly inappropriate in light of the guiding principles of the Polish criminal procedure. (original abstract)

Tajemnica bankowa w prawie szwajcarskim : (w aspekcie międzynarodowej współpracy w postępowaniu karnym)

Państwo i Prawo 2010, nr 12, s. 44-52.

Blokada rachunku instrumentów finansowych

Prokuratura i Prawo 2009, nr 1, s. 70-86.

Przekupstwo menedżerskie : niedostosowanie polskich przepisów do wymogów stawianych przez prawo międzynarodowe

Edukacja Prawnicza 2006, nr 3, s. 36-39.

Corpus iuris - stare problemy, nowe rozwiązania

Edukacja Prawnicza 2004, nr 11, s. 47-48.