Polityka karna w Polsce w latach 2008–2020 : ucieczka od racjonalności?

Państwo i Prawo 2024, nr 4, s. 53-80.

The aim of the article is to describe the Polish criminal policy from 2008 to 2020 and the influence of its transformations on the policy of punishment enforcement, particularly on penitentiary policy. Statistical data concerning the number of convictions have been analysed, along with the described impact of criminalisation and decriminalisation processes on it. Changes in the structure of imposed sentences have been shown, with the greatest impact exerted by the amendment to the criminal code in 2015. Reasons for maintaining large sizes of the prison population have also been identified. The structure of the prison population has been analysed, with particular attention to individuals deprived of liberty due to imposed alternative sentences. The analyses have shown that the direct goals of the amendment to the criminal code in 2015 have been achieved. These goals aimed to change the structure of imposed sentences by reducing the frequency of imposing conditionally suspended custodial sentences in favour of fines and restrictions of liberty. However, the size of the prison population has not decreased due to the more frequent imposition of alternative custodial sentences and their elongation.

In the Pursuit of Justice : (Ab)Use of the European Arrest Warrant in the Polish Criminal Justice System

Central and Eastern European Migration Review 2021, t. 10, nr 1, s. 95-117.

Współautorstwo: Klaus, Witold; Włodarczyk-Madejska, Justyna

Poland is the leading country in pursuing its own citizens under the European Arrest Warrant (EAW), with the number of EAWs issued between 2005 and 2013 representing one third of the warrants issued by all EU countries (although some serious inconsistencies between Polish and Eurostat statistical data can be observed). The data show that Poland overuses this instrument by issuing EAWs in minor cases, sometimes even for petty crimes. However, even though this phenomenon is so widespread, it has attracted very little academic interest thus far. This paper fills that gap. The authors scrutinise the topic against its legal, theoretical and statistical backdrop. Based on their findings, a theoretical perspective is drawn up to consider what the term ‘justice’ actually means and which activities of the criminal justice system could be called ‘just’ and which go beyond this term. The main question to answer is: Should every crime be pursued (even a petty one) and every person face punishment – even after years have passed and a successful and law-abiding life has been building in another country? Or should some restrictions be introduced to the law to prevent the abuse of justice?

Research presented in this article is part of the project ‘Experiences of Poles Deported from the UK in the Context of the Criminal Justice System’s Involvement’, financed by the National Science Centre, Poland, under Grant No. UMO-2018/30/M/HS5/00816.

Prawnicy w natarciu? : Strategie negocjacji statusu przestępcy w toku procesu karnego

Archiwum Kryminologii 2021, t. XLIII, nr 2, s. 315-345.

Celem badań polegających na przeprowadzeniu indywidualnych wywiadów pogłębionych z profesjonalnymi prawnikami oraz analizie treści nagrań wideo rozpraw sądowych w sprawach karnych zamieszczonych w serwisie YouTube było ustalenie, które elementy zachowania uczestników postępowania karnego (aktorów) służą potwierdzaniu przestępnego charakteru zarzucanego czynu oraz nadaniu sprawcy etykiety „przestępcy”? Badania zostały osadzone w nurcie naznaczania społecznego, a do interpretacji ich wyników wykorzystano metaforę teatralną Ervinga Goffmana i jego rozważania poświęcone wykonywaniu roli. Zrealizowane badania pozwoliły zidentyfikować i opisać strategie negocjacji statusu przestępcy. Wyróżnione zostały: obiektywizacja opinii, waga argumentacji, „sianie wątpliwości”, odwoływanie się do władzy i podkreślanie profesjonalizmu.

The aim of the research was to investigate which elements of actions of criminal trial participants lead to criminalizing offenses and labeling offenders as “criminals.” The research was based on labeling theory in criminology and Goffman’s dramaturgical analysis and his perspective of social role. In-depth interviews with professional lawyers and analysis of recordings of court hearings available on YouTube were conducted. The findings of the research project allow answering the question: how lawyers define the strategies for negotiating the status of a criminal during the criminal trial. There were distinguished five strategies: objectivization of opinions, the weight of arguments, “doubts creating,” referring to the authority, and highlighting professionalism.

Ocena wykorzystania wiedzy naukowej w powiatowych programach prewencyjnych województwa świętokrzyskiego : evidence based crime prevention w praktyce

Archiwum Kryminologii 2020, t. XLII, nr 2, s. 99–132.

Celem artykułu jest zbadanie, w jaki sposób wiedza naukowa wykorzystywana jest przy przygotowywaniu, wdrażaniu oraz ocenie realizacji powiatowych programów zapobiegania przestępczości oraz ochrony bezpieczeństwa obywateli i porządku publicznego. Analizy zostały osadzone w nurcie prewencji kryminalnej opartej o dowody naukowe. Przeprowadzono jakościową analizę powiatowych polityk bezpieczeństwa powiatów województwa świętokrzyskiego, które zostały zrekonstruowane w oparciu o treść powiatowych programów zapobiegania przestępczości oraz corocznych sprawozdań komisji bezpieczeństwa. Na podstawie uzyskanych danych oraz przedstawionych standardów Beccaria przygotowano narzędzie służące do oceny stopnia wykorzystania wiedzy naukowej w ramach powiatowych polityk bezpieczeństwa. Z przeprowadzanych analiz wynika, że pomimo szerokich możliwości wykorzystania wiedzy naukowej do przygotowania, wdrożenia i oceny programów prewencyjnych, wiedza naukowa nie jest często stosowana.

The aim of this paper is to investigate how scientific evidence is used in the preparation, implementation, and final evaluation of local crime prevention strategies and the protection of citizens’ security and public order. The analysis is conducted using an evidence-based crime prevention approach. A qualitative analysis has been made of the local security strategies of the local self-government of the Świętokrzyskie voivodeship, which have been reconstructed from the content of poviat crime prevention strategies and annual reports of the security commission. Based on the conclusions presented in the Beccaria Standards, a tool has been prepared to assess the degree to which scientific knowledge was used in poviat security strategies. The analysis shows that although there are different possibilities for using scientific evidence to prepare, implement, and evaluate preventive strategies, scientific knowledge is not often used.

Profesor Anna Kossowska (7.03.1943–4.06.2019)

Archiwum Kryminologii 2019, t. XLI, nr 2, s. 7-14.

Współautorstwo: Buczkowski, Konrad; Czarnecka-Dzialuk, Beata; Klaus, Witold; Rzeplińska, Irena; Szulecka, Monika; Włodarczyk-Madejska, Justyna; Wiktorska, Paulina; Woźniakowska, Dagmara; Wójcik, Dobrochna

Strach przed przestępczością a orientacja seksualna

Biuletyn Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego 2018, nr 25, s. 61-83.

Poszukiwanie zmiennych związanych z częstym doświadczaniem strachu przed przestępczością jest jednym z podstawowych zadań, jakie podejmuje się, obok określania jego rozmiarów, w różnorakich projektach badawczych poświęconych temu zagadnieniu. Dotychczas badano, czy strach przed przestępczością związany może być z takimi cechami jak wiek, płeć, miejsce zamieszkania, poziom wykształcenia czy doświadczenia wiktymizacyjne. Na potrzeby niniejszego projektu postanowiono zastanowić się, czy (częstsze) doświadczanie strachu przed przestępczością może być związane z orientacją seksualną. Przyjęto założenie, że osoby nieheteroseksualne mogą doświadczać częściej obaw związanych z możliwością stania się ofiarą przestępstwa z uwagi na ich mniejszościowy status oraz zakorzenione w społeczeństwie uprzedzenia. W celu weryfikacji zakładanej hipotezy przeprowadzono badania ilościowe (ankietę internetową) na grupie 285 osób. W celu dotarcia do szczególnej grupy, jaką są osoby nieheteroseksualne, przyjęto dobór celowy próby. Badania co prawda nie wykazały istnienia związków z prawie żadnymi zmiennymi, jednakże wypada wskazać na specyfikę związaną ze strukturą grupy. Rekomendowane jest przeprowadzenie ponownych badań opartych o metody jakościowe, bądź też na grupie reprezentatywnej (stosując dobór losowy).

Searching factors correlated with the fear of crime is – together with estimating intensity of the fear of crime – one of the fundamental topics of many research projects devoted to this issue . It has been already investigated whether the fear of crime is correlated with such factors as age, sex, place of residence, level of education or previous victimization experiences. The aim of this research is to determine whether fear of crime can be correlated with sexual orientation. Author makes an assumption that non-heterosexuals can experience fear connected with probability of being the victim of a crime more often than others because of their minority status and bias in the society. In order to verify the hypothesis author conducted qualitative research (internet questionnaire) among 285 people. To reach members of such particular group as non-heterosexuals the purposive (judgmental) sampling has been chosen. Admittedly the research has not confirmed correlation between fear of crime and any of presented factors, probably because of the specificity of the structure of the observed group. The author’s recommendation is to conduct either additional quantitative research or research based on the representative group (random selection).